Elementy układu wydechowego- sonda lambda, katalizator i płyn AdBlue. Do czego służą?

Nie da się ukryć, że zarówno w pojazdach, jak i maszynach rolniczych układ wydechowy pełni dość niewdzięczną rolę. Jego rolą jest nie tylko usuwanie spalin, ale również ich neutralizacja oraz minimalizowanie hałasu wydającego przez uruchomiony pojazd/maszynę. Dodatkowo ma on dość istotny wpływ na prawidłową pracę silnika. Układ wydechowy składa się z wielu elementów, a do tych najważniejszych można zaliczyć między innymi sondę lambda, katalizator oraz płyn AdBlue.

Jaką rolę w układzie wydechowym pełni sonda lambda?

Sonda lambda jest jednym z istotniejszych elementów wpływających na prawidłową pracę układu wydechowego. Każda z awarii może prowadzić do wysokich kosztów napraw. Umieszczona jest za kolektorem wydechowym, tuż przed katalizatorem. Głównym zadaniem sondy lambda jest kontrola składu mieszanki powietrzno-paliwowej oraz kontrola składu spalin wydobywających się z komór spalania silnika. Sonda kieruje do komputera informacje pomiarowe pochodzące z kilku czujników:

  • czujnika temperatury cieczy chłodzącej,
  • czujnika prędkości,
  • czujnika prędkości obrotowej silnika,
  • czujnika położenia przepustnicy (dotyczy to wyłącznie silników benzynowych),
  • przepływomierza powietrza.

Na podstawie powyższych punktów pomiarowych mierzona jest zawartość (wyrażona w %) tlenu w spalinach. Sonda odpowiada także za skład mieszanki paliwowej, jaka przedostaje się do silnika. Dzięki natychmiastowemu wysłaniu sygnału do sterownika jednostki napędowej, ta zaledwie w kilka milisekund jest w stanie przeliczyć dawkę paliwa, jaka powinna trafić do komory spalania. W wielu nowoczesnych pojazdach można spotkać się z obecnością dwóch sond lambda – pierwsza pełni dokładnie taką samą funkcję jak jej odpowiednik w starszych modelach, druga natomiast pełni kontrolę nad prawidłowym działaniem układu oczyszczania spalin.

Katalizator w układzie wydechowym

Nie tylko sonda lambda jest elementem mającym duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu wydechowego. Kolejnym niezwykle istotnym jego komponentem jest katalizator, który w większości pojazdów umieszczany jest w odległości około kilkudziesięciu centymetrów od kolektora wydechowego. Nowe pojazdy, które spełniają surowe normy emisji spalin są wyposażone w dwa, a czasem nawet trzy katalizatory.

Katalizator służy do ograniczania emisji szkodliwych substancji. Działa bardzo podobnie jak filtr. Trujące spaliny trafiają z silnika do układu wydechowego, gdzie są poddawane oczyszczaniu. Wnętrze katalizatora przypomina nieco plaster miodu, w którym schowane są liczne pierwiastki (między innymi srebro, platyna, pallad) neutralizujące szkodliwe działanie spalin.

Jaką rolę w układzie wydechowym pełni płyn AdBlue?

Płyn AdBlue jest roztworem 32,5% mocznika w demineralizowanej wodzie (niekiedy można spotkać się z tym, że jest to roztwór 50%). Jest on niezbędnym środkiem do selektywnego oczyszczania spalin. Aby płyn działał zgodnie z założeniami, zawsze musi być stosowany zgodnie z zaleceniami producenta oraz regularnie uzupełniany (w nowoczesnych pojazdach każdy kierowca może robić to samodzielnie). W zależności od modelu pojazdu, wlew płynu może się znajdować w bagażniku, obok wlewu paliwa bądź pod maską. Warto pamiętać o tym, że w wielu pojazdach, gdy poziom AdBlue spadnie do zera dalsza jazda staje się niemożliwa.

W czasie działania wysokich temperatur mocznik zawarty w AdBlue wydziela amoniak, który wchodzi w reakcję z tlenkami azotu, w efekcie czego wszystkie szkodliwe składniki zostają zamienione na parę wodną i lotny azot – oba związki są całkowicie niegroźne. Płyn AdBlue stosowany jest w pojazdach przede wszystkim w celu zmniejszenia zanieczyszczeń środowiska wynikających z eksploatacji pojazdów silnikowych. Obecne normy Unii Europejskiej dotyczące emisji gazów do atmosfery są dość restrykcyjne, a stosowanie AdBlue w dużej mierze pozwala kierowcom na dostosowanie się do nich.

Jeżeli silnik ustawiony jest optymalnie, istnieje możliwość poprzez zastosowanie płynu AdBlue obniżenia zużycia paliwa (o około 5%) oraz zminimalizowanie poziomu awaryjności pojazdu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *